همان طور که می دانید یکی از انواع اتصالات تیر به ستون، اتصال با استفاده از ورق های روسری و زیر سری می باشد، این ورق ها با توجه به نوع سیستم باربر جانبی و بازرسی جوش به صورت های متفاوتی ظاهر می شوند؛ اما این ورق ها چه زمانی باید سر پهن ( کله گاوی) شوند؟ 

اتصال گیرار WFP در مبحث 10 

قاب‌های خمشی و اتصالات صلب

قاب خمشی نوعی سیستم باربر جانبی است که برای مقابله با نیروی جانبی زلزله نیازی به وجود مهاربند و دیوار برشی ندارد و به وسیله تیر و ستون و اتصالات صلب خود، نیروی زلزله را دریافت و توزیع می‌کند. در واقع در این سیستم نیروی زلزله به وسیله تیر و ستون و اتصالات صلب مستهلک می‌ شود.

به دلیل عدم وجود مهاربند و دیوار برشی سیستم قاب خمشی نسبت به سیستم مهاربندی سختی پایین تری دارد و به همین علت از شکل پذیری بالایی برخوردار می ‌باشد و شاهد تغییر مکان جانبی زیادی در این سیستم هستیم. برای حفظ یکپارچگی اعضای این سیستم و جلوگیری از جدا شدن تیر و ستون در اثر دوران (چرخش) اتصال بین تیر و ستون را صلب یا نیمه صلب اجرا می کنیم.

قبلا در مورد این نوع اتصالات در مقاله اتصالات فلزی با شما صحبت شد. در اینجا می خواهیم به طور خاص در مورد یک اتصال گیردار کامل (استفاده از ورق روسری و زیر سری) به اسم wfp  که مخفف عبارت Welded Flange Plate می ­باشد (به معنای اتصال جوشی ورق به بال) و از نوع اتصالات از پیش تایید شده مبحث دهم مقررات ملی ساختمان است، صحبت کنیم. این اتصال گیر دار موسوم به اتصال کله گاوی است که علت نام گذاری این نوع اتصال، شبیه بودن آن به کله گاو می ‌باشد.

 اجزا تشکیل ‌دهنده اتصال کله‌ گاوی (WFP-Welded Flange Plate)

ورق کله‌ گاوی از سه جزء تشکیل شده است:

1 – ورق رو سری

2 – ورق زیر سری

3- ورق نبشی جان

• در صورت نیاز، ورق پیوستگی و مضاعف نیز در جان ستون و بخش چشمه اتصال مورد استفاده قرار می گیرد

ورق‌ های رو سری و زیرسری

برای اینکه تیر بتواند حداکثر نیروی خمشی ای که به آن وارد می‌شود را تحمل کند و انتقال دهد، از این ورق ها با جوش مناسب به بال های بالا و پایین تیر، بهره می برند. درواقع لنگر خمشی وارده بر تیر بصورت یک کوپل نیروی کششی به این ورق‌های وارد می‌شود و این ورق‌های زیر سری و روسری هستند که باید با جوش مناسب این نیرو را تحمل کنند. هنگام نصب و اجرای ورق‌های زیر سری و روسری یک فاصله 1 سانتی متری تا 2 سانتی متری بین تیر و ستون (اصطلاحا به این فاصله بادخور می­گویند)  باید لحاظ شود.

علت این امر راحتی در اجرای نصب تیر روی ورق زیر سری و همچنین راحتی دوران تیر در زمان تغییر شکل محل اتصال می‌باشد.

وظیفه نبشی جان تیر چیست؟

از نبشی جان برای تحمل نیروی برشی وارده بر تیر در قسمت اتصال استفاده می­ شود. نبشی از یک سمت به جان تیر با جوش گوشه جوش داده می­ شود و از سمت دیگر با جوش گوشه به بال ستون متصل می ­شود. این جوش ها باید برای حمل نیروی برشی وارده بر اتصال طراحی شوند. با طراحی جوش مورد نیاز می توان نبشی مورد نیاز را برای اتصال انتخاب کرد.

طراحی اتصال کله ‌گاوی

برای طراحی ورق کله گاوی (wfp) مبحث دهم مقررات ملی ساختمان در بند 10-3-13-5 ضوابط و محدودیت هایی را آورده که باید آن‌ ها را رعایت کنیم. بر اساس بند فوق و جدول 10-3-13-1 از مبحث دهم مقررات ملی ساختمان، استفاده از این نوع اتصال را تنها برای قاب‌ های خمشی متوسط مناسب می ‌باشد.